1-Απρ-2008: 20 χρόνια φωτογραφικός κύκλος - Πλάτων Ριβέλλης / έκθεση φωτογραφίας 75 φωτογράφων στο Μουσείο Μπενάκη.

Χθες παραβρέθηκα στα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας "1988-2008: 20 χρόνια κύκλος" στο Μουσείο Μπενάκη. Η έκθεση έχει ορισμένες πολύ αξιόλογες φωτογραφίες αλλά ο αριθμός των φωτογράφων και φωτογραφιών είναι πολύ μεγάλος (έτσι θέλει χρόνο για να δεις όλες τις φωτογραφίες). Σας προτείνω να πάτε και να δείτε την συγκεκριμένη έκθεση. Όμως μέσα στους πολλούς φωτογράφους και τις πολλές φωτογραφίες (700) υπάρχουν και κάποιες φωτογραφίες που δεν είναι πολύ καλές. Θα έπρεπε κατά την γνώμη μου να γίνει πιο αυστηρή επιλογή φωτογραφιών ώστε να προβληθούν λιγότερες φωτογραφίες ώστε να μην κουράζεται ο θεατής.

Το ενδιαφέρον σε αυτήν την έκθεση είναι ότι οι φωτογραφίες προβάλλονται (με μορφή συνεχόμενης προβολής / slide show) μέσα από τις 20 οθόνες Η/Υ που έχουν στηθεί στην σκοτεινή αίθουσα που βλέπετε παραπάνω. Βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα, την ιδέα αυτή. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να στηθούν ειδικοί εκθεσιακοί χώροι για προβολή φωτογραφικού υλικού, όπου αντί για κάδρα θα υπάρχουν προ-εγκατεστημένες οθόνες H/Y (πχ. 24-30 ιντσών) όπου ο φωτογράφος που θα επιλέγεται για έκθεση θα προβάλλει την φωτογραφική δουλεία του μέσω του ειδικού λογισμικού που χειρίζεται τις οθόνες αυτές.

Προσωπικά τυχαίνει να έχω στον Η/Υ μου μια τέτοια μεγάλη οθόνη (22 ιντσών) και σκέφτηκα ότι μια τέτοια έκθεση θα μπορούσαν την δω και από τον Η/Υ αν αυτή ήταν ανεβασμένη στο διαδίκτυο. Παρόλο που η συγκεκριμένη έκθεση επιλέχθηκε να προβληθεί ψηφιακά, εντύπωση μου έκανε που δεν είναι ανεβασμένη στο διαδίκτυο. Νομίζω η φωτογραφία είναι μια τέχνη όπου θα πρέπει κυρίως να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο ως μέσο έκθεσης. Άλλες τέχνες όπως η ζωγραφική ή η γλυπτική, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο ως μέσο έκθεσης.

Παρόλα αυτά εγώ περίμενα (ήθελα) να δω "γιγαντο-οθόνες" όπου θα γινόντουσαν οι προβολές των φωτογραφιών. Οι συγκεκριμένες οθόνες που επιλέχθηκαν (νομίζω ήταν 24 ιντσών) μου φάνηκαν μικρές για τις προβολές των φωτογραφιών.

Κάτω, στο χώρο των εγκαινίων βρισκόταν και ο Πλάτων Ριβέλλης (ιδρυτής του φωτογραφικού κύκλου) και μπήκα στον πειρασμό να τον ρωτήσω γιατί δεν επέλεξε και το διαδίκτυο ως εκθεσιακό χώρο για παράλληλη προβολή/έκθεση των συγκεκριμένων φωτογραφιών.. ή τουλάχιστον γιατί δεν χρησιμοποίησε γιγαντο-οθόνες ώστε να μπορεί ο θεατής να απολαύσει καλύτερα τις φωτογραφίες. Γενικά απέφυγε να απαντήσει ευθέως στις ερωτήσεις μου. Απλά είπε ότι στο site του φωτογραφικού κύκλου υπάρχουν ανεβασμένες φωτογραφίες μελών (βέβαια είναι σε πολύ μικρό μέγεθος και με δυσκολία φαίνονται λεπτομέρειες) και ότι προτίμησε αυτές τις οθόνες από γιγαντο-οθόνες. Ενδιαφέρον έχει το κείμενο/μανιφέστο του κύκλου που υπάρχει στην έκθεση. Αναφέρει ότι "ο φωτογραφικός κύκλος" είναι μη κερδοσκοπική εταιρία αλλά δεν αναφέρει ότι πόσο ακριβά κοστίζει να γίνει κάποιος μέλος του κύκλου ή να παρακολουθήσει τα σεμινάρια φωτογραφίας που έχει κάνει ο Ριβέλλης στο παρελθόν. Το 1998 ήθελα να γραφτώ απλό μέλος του κύκλου για 1 χρόνο ώστε να μπορέσω να έχω πρόσβαση στην φωτογραφική βιβλιοθήκη, για να μελετήσω φωτογράφους, κείμενα κλπ. Τότε για να γίνεις απλό μέλος (= χρήστη βιβλιοθήκης / δυνατότητα να συμμετέχεις στις παρουσιάσεις φωτογραφικού υλικού άλλων μελών του κύκλου - τις Πέμπτες) κόστιζε 80.000-100.000δρχ το χρόνο (αν θυμάμαι καλά). Αν ήθελες να παρακολουθήσεις σεμινάρια του Ριβέλλη ή να χρησιμοποιείς τον σκοτεινό θάλαμο του "Φωτοχώρου" έπρεπε να πληρώσεις και άλλα έξτρα χρήματα (δεν θυμάμαι τιμές.. αλλά τα ποσά ήταν μεγάλα). Αυτό που με απέτρεψε τότε να γίνω μέλος ήταν ότι η βιβλιοθήκη δεν λειτουργούσε ως δανειστική.. Και δεν επιτρεπόταν να βγάλεις ένα βιβλίο εκτός του χώρου (π.χ. για να φωτοτυπήσεις ενα ενδιαφέρον κειμένο κλπ) αλλά ούτε επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσεις φωτογραφική μηχανή για να αντιγράψεις σε φιλμ διαφανειών (slides) από κάποιο βιβλίο κάποιες φωτογραφίες που σε ενδιέφεραν. Τότε σκέφτηκα.. αντί να "πετάξω" τα χρήματα μου στον Φωτοχώρο δεν τα "επενδύω" αγοράζοντας με αυτά βιβλία φωτογραφίας που με ενδιαφέρουν; Η μεγαλύτερη συλλογή φωτογραφικών βιβλίων που έχω είναι από τότε (αγορασμένα σε καλές τιμές μέσω του ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου amazon.com). Βρίσκω πολύ θετικό ότι πρόσφατα το σύνολο των φωτογραφικών βιβλίων του "Φωτο-χώρου" έχουν γίνει δωρεά στο μουσείο Μπενάκη. Φαντάζομαι ότι κάποιος επισκέπτης από εδώ και πέρα, θα μπορεί να επισκέπτεται πλέον την βιβλιοθήκη του μουσείου και να έχει ελεύθερη πρόσβαση στα συγκεκριμένα βιβλία.

Πολλές φορές φορές έχω διαφωνήσει με άλλους που ασχολούνται με την φωτογραφία και θεωρούν ότι ο Ριβέλλης (βλέπε Φωτοχώρος) προωθεί την φωτογραφική τέχνη στην Ελλάδα. Προσωπικά, βλέποντας τις εκθέσεις του, έχοντας διαβάσει και κάποια βιβλία του θα έλεγα ότι ο Ριβέλλης (παρόλο που ως φωτογράφος είναι μέτριος) ως δάσκαλος φωτογραφίας είναι πολύ διαβασμένος σε θεωρητικό επίπεδο. Είναι πολύ όμορφο που παρουσιάζει/διδάσκει την φωτογραφία μέσω άλλων τεχνών (π.χ. γλυπτική, ζωγραφική, κινηματογράφο κλπ). Τα σεμινάριά του όμως απευθύνονται σε μια "ελίτ" ανθρώπων που έχουν την πολυτέλεια να διαθέσουν χρήματα για τα "δίδακτρα" ή να γίνουν μέλη της ομάδας του. Επίσης ο ίδιος είναι πολύ δυναμική προσωπικότητα και παρατηρώ ότι οι μαθητές του είναι "καλουπωμένοι" στην δικιά του αισθητική, δηλαδή ουσιαστικά δεν τους επιτρέπει να αναπτύξουν μια αυτόνομη φωτογραφική αισθητική. Για παράδειγμα, αν δείτε την συγκεκριμένη έκθεση φωτογραφίας, θα δείτε να υπάρχει μια ομοιογένεια στην φωτογραφική αισθητική στους περισσότερους φωτογράφους που εκθέτουν. Έτσι έχω κάποιες αμφιβολίες αν ο συγκεκριμένος άνθρωπος προωθεί την φωτογραφική τέχνη στην Ελλάδα ή αν τελικά ο ίδιος απλά επιβάλλει την δικιά του αισθητική στους μαθητές/μέλη του. Πάντως κάποια μέλη του/μαθητές του ξεχωρίζουν, και έχουν δημιουργεί πολύ καλύτερες/ενδιαφέρουσες φωτογραφίες από τον ίδιο (κρίνοντάς τον ως φωτογράφο και όχι ως δάσκαλο).